1568 08 07
Benito Arias Montano (Amberes) a Carlos Clusio [Malinas]
7 de agosto de 1568
METADATOS
Identificador: 1568 08 07
Íncipit: Satis apud me momenti tua uirtus eruditioque habet…
Manuscritos:
Impresos:
Edición digital:
Edición crítica, traducción y notas: Jeanine De Landtsheer
Codificación y edición digital: Antonio Dávila Pérez
RESUMEN
BAM admira sobremanera la erudición y la virtud de Clusio, y está dispuesto a hacer lo que sea posible por él. Va a recurrir a la influencia del secretario, para asegurar la inmunidad de la prima hermana materna de Clusio, quien debe remitir a dicho secretario la carta de intermediación de BAM, después de haberla leído y sellado. La carta también propondrá una posible inmunidad para Dodoneo, lo que BAM espera que resulta del agrado de Clusio.
COMENTARIO
El presente documento contiene la primera carta conservada entre BAM y el botánico flamenco Carlos Clusio. Del breve contenido de la carta se desprende que BAM, a instancias de Clusio en una carta anterior o de otra persona de su círculo, hizo de mediador entre la comunidad científica flamenca y las autoridades españolas, incluso desde los comienzos mismos de su estancia en Flandes, para tratar de conseguirles inmunidad ante las acusaciones de herejía que se sucedieron en los juicios promovidos por el duque de Alba tras los graves disturbios revolucionarios acaecidos en los Países Bajos en 1566. El breve billete de BAM promete una carta de recomendación dirigida a Juan de Albornoz, secretario del duque de Alba, para conseguir la inmunidad de determinados miembros del círculo de Clusio.
De la carta que aquí se edita no se ha podido localizar aún ningún testimonio manuscrito, ni original ni copia, pese a que algunas referencias bibliográficas apuntan al Archivo Universitario de Wroclaw (Breslau) o a la propia Universidad de Leiden, donde se conserva el resto de las cartas cruzadas entre BAM y Clusio. Por otra parte, entre los testimonios de esta carta incluimos también, como no podía ser de otra manera, la edición digital incluida en la web de Esther van Gelder (ed.), Clusius correspondence: A digital edition-in-progress. 1st release: December 2015. The Hague: Huygens ING. http://clusiuscorrespondence.huygens.knaw.nl (última consulta:15/04/2023), un proyecto colaborativo y en progreso desarrollado en el Huygens Instituut de Holanda.
[1] Satis apud me momenti tua uirtus eruditioque habet, neque diuturnae familiaritatis et consuetudinis qua sese commendet indiget usu. Vtinam ego quantum tibi cupio praestare2 possem; cognosceres profecto non nouum aut uulgarem amicum, id quod in rebus omnibus quae meae facultatis erunt, licet experiaris. [2] Caeterum, quod ad consobrinae immunitatem pertinet, tantum praestare potero quantum gratiae apud secretarium (cuius in huiusmodi negotiis uoluntas valet) tenebo, id quod mearum litterarum exitus indicabit, quas tu ad eum perferendas curabis, lectas prius tibi et (si placuerint) obsignatas.[3] In quibus quod confirmandae Dodonaeo nostro immunitatis curam quam iam suscepi sustinere uidear, spero neque tibi ingratum, neque causae tuae inutile, meo autem officio consentaneum futurum.
[1] Tengo en gran consideración la virtud y erudiciόn de vuestra merced, y no necesita la práctica de la amistad y contactos diarios para mantenerse. Ojalá pudiera realizar todo lo que yo deseo para vuestra merced; pues en verdad conocería en mí un amigo nada nuevo y vulgar, algo que puede comprobar en cualquier asunto que esté a mi alcance. [2] Por lo demás, en lo que toca a la inmunidad2 de la prima hermana de vuestra merced,3 solo podré hacer lo que depende de mi influencia ante el secretario4 (cuya voluntad tiene peso en este tipo de asuntos), cosa que revelará el resultado de mi carta, que vuestra merced se encargará de enviar a él, después de haberla leído y (si le parece bien) firmado. [3] En esa carta, espero que el hecho de que parezca apoyar la tarea de confirmar la inmunidad para nuestro Dodoneo,5 que ya había tomado a mi cargo, no será desagradable para vuestra merced ni inútil para su causa, sino que más bien corresponde a mi deber.
[1] Satis apud me momenti tua uirtus eruditioque habet, neque diuturnae familiaritatis et consuetudinis qua sese commendet indiget usu. Vtinam ego quantum tibi cupio praestare possem; cognosceres profecto non nouum aut uulgarem amicum, id quod in rebus omnibus quae meae facultatis erunt, licet experiaris.[2] Caeterum, quod ad consobrinae immunitatem pertinet, tantum praestare potero quantum gratiae apud secretarium (cuius in huiusmodi negotiis uoluntas valet) tenebo, id quod mearum litterarum exitus indicabit, quas tu ad eum perferendas curabis, lectas prius tibi et (si placuerint) obsignatas. [3] In quibus quod confirmandae Dodonaeo nostro immunitatis curam quam iam suscepi sustinere uidear, spero neque tibi ingratum, neque causae tuae inutile, meo autem officio consentaneum futurum.